رویکردها و شیوه های دوره بندی در تاریخ ادبی
نویسندگان
چکیده
یکی از اساسی ترین اّعمال تاریخ نگاری، طبقه بندی اطّلاعات تاریخی در محور درزمانی است. چگونگی این طبقه بندی یا شیوۀ دوره بندی نگرش نظری مورّخ را به موضوع نشان می دهد و هم شکل و فرم عرضۀ تاریخ را معیّن می کند. با آن که دوره بندی در تاریخ ادبی نمی تواند جدا از دوره بندی تاریخ عمومی تلقّی شود، تعدّد ملاک ها و مقیاس های تحلیل در ادبیّات و وجود انواع مختلف ادبی، آن را پیچیده تر ساخته و شیوه های متفاوتی را در دوره بندی تاریخ ادبی میسّر نموده است. در مجموع، می توان دو رویکرد متفاوت را در دوره بندی تاریخ ادبی از هم بازشناخت؛ هرچند اغلب در تاریخ های ادبی این دو رویکرد با هم می آمیزند: 1. رویکرد درونی (فرهنگی و اجتماعی) که به دوره بندی ادبی بر بنیاد عوامل بیرون از ادبیّات گرایش دارد. 2. رویکرد درونی (صورتگرایانه/ فرمالیستی) که تاریخ ادبی را صرفاً بر مبنای ویژگی های مشاهده پذیر مرتبط با ادبیّات دوره بندی می کند. دوره بندی در تاریخ ادبی می تواند به شیوه های متفاوتی صورت گیرد و بر ملاک های متفاوتی مبتنی باشد: مفاهیم گاهشمارانۀ قرن، دهه و سال؛ الگوهای زیستی/ اندام وار تکامل؛ نویسندگان و شاعران بزرگ؛ شعارهای ادبی یا ارزیابی های ادیبان هر عصر؛ رویدادها، مفاهیم و دوره های تاریخ عمومی و سیاسی؛ تناظر ادبیّات با هنر و اندیشه؛ رویکردها و شیوه های زبان؛ هنجارهای غالب ادبی. این شیوه ها درعمل با هم به کار می روند و هریک در روایت نوع خاصّی از تاریخ ادبی کارایی دارند. کلیدواژه ها: دوره بندی، دورۀ ادبی، تاریخ ادبی، نظریّۀ ادبی، نظریّۀ تاریخ ادبی.
منابع مشابه
رویکردها و شیوههای دورهبندی در تاریخ ادبی
یکی از اساسیترین اّعمال تاریخنگاری، طبقهبندی اطّلاعات تاریخی در محور درزمانی است. چگونگی این طبقهبندی یا شیوۀ دورهبندی نگرش نظری مورّخ را به موضوع نشان میدهد و هم شکل و فرم عرضۀ تاریخ را معیّن میکند. با آنکه دورهبندی در تاریخ ادبی نمیتواند جدا از دورهبندی تاریخ عمومی تلقّی شود، تعدّد ملاکها و مقیاسهای تحلیل در ادبیّات و وجود انواع مختلف ادبی، آن را پیچیدهتر ساخته و شیوههای متفاوتی را در...
متن کاملنقد و بازاندیشی دوره بندی در تاریخ ادبی
چکیدهدر مطالعات تاریخی و ادبی، دوره بندی ایده ای سامان بخش به شمار می رود که اطّلاعات تاریخی- ادبی را در محور درزمانی طبقه بندی می کند امّا کاربست آن در تاریخ ادبی، انتقادهایی نیز برانگیخته است.این نوشته، به طرح و بررسی نقدهای وارد بر دوره بندی در تاریخ ادبی و بازاندیشی آن می پردازد. مباحث انتقادی مربوط به دوره بندی در دو دسته جای می گیرند: گروهی اصل عمل دوره بندی را زیر سؤال می برند و آن را فاقد...
متن کاملدوره بندی در تاریخ ادبی (پیشینه، خاستگاه های فلسفی و کارکردها)
مطالعات تاریخی، در میان شیوه های طبقه بندی اطّلاعات تاریخی، بیش از همه به دوره بندی گرایش دارند. دوره بندی، اطّلاعات تاریخی را در محور زمانی بخش بندی می کند. نوشتۀ حاضر، پیشینه، بنیادهای فکری- فلسفی و کارکردهای دوره بندی را در تاریخ، به طور عام و در تاریخ ادبی، به طور خاص بررسی می کند. دوره بندی، مفهومی دیرپاست و رویکردها و شیوه های آن در گذر زمان دستخوش تحوّلات بسیار بوده است. روایتی که در این نو...
متن کاملارزیابی پژوهش: رویکردها، شیوه ها و چالش ها
این مقاله به معرفی روش ها و رویکردهای مختلف ارزیابی پژوهش می پردازد. ارزیابی پژوهش می تواند قبل از انجام آن (پیشین) یا پس از انجام آن (پسین ) صورت پذیرد . ارزیابی پسین می تواند معطوف به ارزیابی برونداد، بر ایند و اثر، و یا فرایند پژوهش باشد. روش های متعددی برای ارزیابی برونداد، اثر و دستاورد پژوهش وجود داردکه می توان آنها را در قالب سه رویکرد کمی، کیفی و یا کمی-کیفی دسته بندی کرد.
متن کاملنظریه و روش در دوره بندی تاریخ ساسانی
دوره بندی تاریخ ساسانی (224 تا 651 م) از نکات مهم، در بررسی سیر تحول و دگردیسی این سلسلۀ مهم تاریخ ایران است. در این دوره بندی، به مبانی مشروعیت دولت ساسانی و جهان بینی مسلط در هر دوره از تاریخ آن توجه شده است. گفتار حاضر بر آن است تا با بررسی مبانی مشروعیت در پادشاهی ساسانی، به این پرسش پاسخ دهد که تاریخ سلسلۀ ساسانی به چه دوره هایی تقسیم می شود و این دوره بندی بر چه اساسی صورت گرفته است. در ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فنون ادبیجلد ۵، شماره ۲، صفحات ۸۹-۱۰۸
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023